Product Admin Menu

Nếu từ “lockdown” (tạm dịch là “phong tỏa” hoặc “đóng cửa”) được các nhà nghiên cứu ngôn ngữ của trang từ điển nổi tiếng thế giới Collins lựa chọn làm từ khóa tiêu biểu nhất của năm 2020 thì tôi lại muốn chọn từ "vượt khó" để nói về năm 2020, một năm biến động và kỳ lạ!

Lãnh đạo tỉnh Bạc Liêu ủng hộ đồng bào miền Trung bị bão lũ tại Đại hội.

Còn nhớ, bên bàn trà sáng đầu năm 2020, anh em phóng viên chúng tôi tò mò thảo luận về một dịch bệnh giống bệnh SARS nhiều năm trước đang bùng lên ở Vũ Hán (Trung Quốc). Cũng bên trà ấy, sáng ngày đầu năm 2021, chúng tôi đúc kết được, dịch COVID-19 đã làm cả thế giới thay đổi, trong đó có hoạt động báo chí. Thay đổi từ cách sống, cách làm việc, từ việc suy nghĩ một cách nghiêm túc về việc thế giới tự nhiên có thể hủy diệt nhân loại. Trong dịch COVID-19, người ta đưa ra nhiều thuyết âm mưu về nguồn gốc xuất hiện của chủng loại virus đã trở thành kẻ thù đáng sợ nhất của loài người trong năm 2020, kiểu như: một quốc gia nào đó muốn thống trị thế giới nên đã tung ra virus để nắm cả nhân loại trong tay; rồi những người làm ngành Y cố tình tung hỏa mù về đại dịch để nâng vai trò của mình; thậm chí là cột phát sóng 5G cũng bị đưa vào "diện tình nghi" phát tán virus... thì tôi thiên về một lý thuyết "sự trả thù của tự nhiên". Sau những gì con người làm với tự nhiên qua việc khai thác tận thu, tận diệt thì tự nhiên đã gửi trả những lời cảnh báo, từ những dịch bệnh đến rồi đi một cách bí ẩn gây chết người một cách nhanh chóng như SARS, rồi sau đó là đại dịch COVID-19. Có lẽ con người đã nhận ra lời cảnh báo từ sớm, nhưng nhân loại vẫn phớt lờ bởi tin tưởng vào khoa học hiện đại, vào những bộ máy điện tử vạn năng. Kết quả, thế giới đã trả cái giá quá đắt và sẽ còn nhiều cái giá khác nữa nếu không dừng lại những hành vi tàn phá môi trường tự nhiên.

Ví dụ như lũ lụt hoành hành ở châu Á, cháy rừng đầu năm ở Úc và sau đó là ở Mỹ, những trận bão liên tiếp hình thành và đổ bộ lên các châu lục... Theo thống kê, những thiên tai trong năm qua đã làm 3.500 người chết và khiến hơn 13,5 triệu người phải di cư, sơ tán. Quả thật, khi thiên nhiên nổi cơn thịnh nộ, con người trở nên bé nhỏ và thật yếu ớt. Thứ vũ khí còn lại của nhân loại trước những thảm họa tàn khốc ấy, có lẽ chỉ còn là ý chí của mỗi người!

Những bản tin liên tục về lũ chồng lũ, nhất là những vụ sạt lở nghiêm trọng liên tục làm người dân cả nước bàng hoàng, không thể tin nổi. Cả nước cũng lo lắng người dân miền Trung sẽ vượt qua đại họa này như thế nào khi mà người thân, tài sản, cả ngôi nhà cứ lần lượt bị con nước dữ cuốn trôi đến nổi không còn nước mắt để khóc. Vậy mà nước rút, bùn đất còn ngập ngụa từ nhà ra đường, những dáng gầy liêu xiêu lại nhanh tay dọn dẹp nhà cửa, ra đồng tiếp tục cuộc sống thường ngày. Học sinh, thầy cô dựng lại bàn ghế, mở sách học tiếp bài học dang dở. Cuộc sống vốn là thế, việc đứng lên đi tiếp hay chọn cách dừng lại sau những biến cố đều do chính ý chí con người quyết định. Người dân miền Trung có thể nghèo về vật chất do sự khắc nghiệt của điều kiện tự nhiên nhưng chắc chắn chưa bao giờ cạn ý chí vượt qua khó khăn để tìm đến những tháng ngày tươi đẹp hơn.

Công ty chế biến thủy sản Bạch Linh - Bạc Liêu tặng quà ủng hộ đồng bào miền Trung bị bão lũ ở tỉnh Thừa Thiên - Huế. Ảnh: M.Đ

Hôm nước lũ dâng cao, những đồng nghiệp của chúng tôi ở Báo Thừa Thiên Huế đưa file hình các bản báo in đã dàn xong trên máy lên Facebook cho mọi người đọc với lý do: nhà in ngập nước, không thể in báo! Tôi chỉ có thể comment trong xúc động: "Thương và ngưỡng mộ các anh chị quá". Không ngưỡng mộ sao được, trong bối cảnh đó, chỉ lo cho bản thân và gia đình là đã quá nhiều, còn phải đảm bảo cho tờ báo đến tay bạn đọc đúng hẹn. Rồi khi khâu cuối cùng tắc nghẽn, các bạn lại có cách để báo xuất bản theo một kiểu khác, rất sáng tạo mà mức độ lan tỏa cũng đâu kém! Ý chí vượt khó của con người thật kỳ diệu, có thể giúp người ta giải được những bài toán khó nhất trong những tình huống xấu nhất.

Trở lại câu chuyện của đại dịch COVID-19, khi thế giới gần như tê liệt vì bệnh thì vẫn le lói ánh sáng niềm tin về những con người, những quốc gia vượt qua, kiểm soát cơ bản đại dịch mà Việt Nam là một ví dụ. Trong bài phát biểu tại hội nghị Chính phủ triển khai Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: Năm 2020 là năm thành công nhất của Việt Nam về ý chí vượt khó! Đó là sự khẳng định mang tính khái quát nhất về Việt Nam của 2020. Chỉ có ý chí vượt khó, người Việt Nam mới mạnh mẽ đi qua đại dịch. Bằng ý chí vượt khó, người Việt Nam vượt qua thảm họa thiên nhiên để bắt tay gầy dựng lại cuộc sống. Những người làm báo chúng tôi, cũng bằng ý chí vượt khó mà làm tốt vai trò của mình trong năm qua, đảm bảo cho thông tin được thông suốt với tốc độ nhanh nhất, góp phần ngăn chặn tin giả hoành hành trong những ngày cả nước phòng chống dịch bệnh hay hướng về khúc ruột miền Trung bị ảnh hưởng lũ lụt nặng nề. Cho nên nói "bí kíp" để chúng ta cùng nhau vượt qua năm 2020 - một năm khó khăn chưa từng có tiền lệ, chỉ có thể là “vượt khó”!

Thanh Lâm

Theo nguồn: Đặc san “Nhà báo & Nghề báo”