Product Admin Menu

Nhà báo Tấn Đạt (Báo Bạc Liêu) chia sẻ cảm nghĩ tại buổi họp mặt báo chí do Công an tỉnh tổ chức.

     Là người “ngoại đạo” trong làng báo chí Bạc Liêu, khi mới vào nghề, tôi khát khao được học chuyên ngành Báo chí. Nhưng khi tốt nghiệp đại học Báo chí, tôi mới nhận thấy có rất nhiều thứ trong nghề không có trong trường Báo chí. Hay nói khác hơn, nhà báo phải tự học, tự rèn rất nhiều ở trường đời. Trường đời của nhà báo chính là sự trải nghiệm, từ nghề dạy nghề và từ bài học có được trong quãng đời cầm bút. Trải nghiệm có thể là những chuyến đi tác nghiệp, dấu ấn khó quên, những sự kiện tác nghiệp nối dài trong đời làm báo, hoặc những gì mình cảm nhận được từ thực tiễn cuộc sống rồi thể hiện thành tác phẩm báo chí… Do đó, trải nghiệm không đồng nghĩa với lúc nào cũng là màu hồng, mang lại sự thành công, mà ở đó có cả trái đắng, sự thất bại và cả những sai lầm “chết người” làm nên rất nhiều bài học cho người làm báo.

     Thâm niên chưa hẳn đánh giá chính xác sự trải nghiệm của từng nhà báo, bởi còn lệ thuộc mức độ dấn thân, tình yêu nghề và sự từng trải của từng người. Có những nhà báo tác nghiệp bằng cách ngồi một chỗ gọi điện khắp nơi để nắm bắt thông tin rồi viết tin, bài; khai thác trên mạng từ những tin, bài của đồng nghiệp đã đăng trước đó rồi “xào nấu” lại; hoặc xin báo cáo từ các đồng nghiệp mang về, kể cả viết tin từ những lời đồn, dư luận xã hội… Làm báo theo kiểu như vậy người ta thường gọi nôm na là “phóng viên bàn giấy”.

     Song song đó cũng có rất nhiều nhà báo sống bằng cái tâm với nghề, luôn cháy bỏng tình yêu nghề, thích đi khắp nơi, lăn xả hết mình để thử thách khả năng viết lách, thích được thể nghiệm với nhiều đề tài mới lạ. Tác phẩm báo chí của họ vì thế luôn sống rất lâu cùng thời gian, dễ đi vào lòng người và được độc giả chào đón nồng nhiệt. Với họ, sự trưởng thành, lớn lên trong nghề bắt đầu từ đó.

     Thực tế cho thấy, cuộc sống muôn màu thì tác phẩm báo chí cũng đa dạng, đa sắc thái, đa phong cách. Chính vì vậy, bên cạnh kiến thức học được ở giảng đường đại học thì nhiều nhà báo không ngừng đổi mới tư duy, cách nhìn, cách viết sao cho phù hợp với xu thế của báo chí hiện đại cũng như diễn biến thực tiễn cuộc sống. Ngoài ra, trường đời của các nhà báo còn thể hiện ở ý thức học từ đồng nghiệp, từ nhiều thành phần khác nhau trong xã hội, kể cả quần chúng nhân dân. Nhưng quan trọng nhất chính là bài học từ sự thành bại của bản thân mình.

     Người ta thường nói, nghề báo là nghề nghiêm túc nhưng không kém phần thú vị. Bởi làm báo được đi nhiều nơi, biết nhiều thứ, có nhiều điều để viết, để chụp ảnh, ghi hình. Chính vì vậy, sự trải nghiệm trong nghề, kinh nghiệm sống luôn là bài học vô cùng quý báu đối với người làm báo. Tuy nhiên, không phải tất cả nhà báo đều biết lấy sự trải nghiệm làm bài học kinh nghiệm cho mình, giúp mình nâng cao tay nghề cũng như viết lách ngày càng tiến bộ. Họ viết 10 bài, 20 bài, thậm chí 100 bài báo vẫn mắc phải những lỗi giống nhau, sai sót đó vẫn cứ lặp đi lặp lại như buổi đầu mới vào nghề. Góc nhìn và cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề cũng chẳng có gì đổi mới. Có những phóng viên gần như chưa từng đối chiếu bài viết của mình so với trước và sau khi được đăng báo để rồi lặp lại y chang lỗi cũ. Hay nói cách khác, nếu so sánh 10 năm trước với 10 năm sau thì phóng viên kia chẳng có điều gì mới mẻ trong nghề. Trong đời làm báo của họ, sự trải nghiệm vì thế trở nên vô cùng lãng phí. Khác với những người biết trân trọng sự trải nghiệm, theo thời gian, họ được ví như “gừng càng già càng cay”, cho ra đời ngày càng nhiều tác phẩm báo chí để đời, từng bước trở thành những nhà báo lớn. 

     Một tình huống khác, cũng có nhà báo do chủ quan, tự cao, tự đại đâm ra xem nhẹ đồng nghiệp, coi ai cũng không bằng mình, thể hiện thái độ ứng xử khen ít, chê nhiều, bảo thủ, ít chịu lắng nghe, thiếu sự khiêm tốn cần có của một nhà báo chân chính. Có những nhà báo cũng do lão luyện trong nghề, tích lũy được nhiều “mánh khóe” tác nghiệp, trong cách thể hiện tin bài, đối nhân xử thế… vì thế họ trở nên đơn độc, lạc lõng hơn bao giờ hết trong đồng nghiệp.

     Do đó, sự trải nghiệm luôn là bài học vô giá với những nhà báo có tâm trong sáng với nghề, luôn sống hết mình vì nghề báo. Có rất nhiều nhà báo không chỉ biết trân trọng, phát huy sự trải nghiệm làm bài học bổ ích cho bản thân mà còn nhiệt tình chia sẻ, truyền thụ những kinh nghiệm hay của nghề làm báo cho các thế hệ đồng nghiệp, trở thành tấm gương đáng được trân quý và nể phục. 

Tấn Đạt

Theo nguồn Đặc san "Nhà báo & Nghề báo"